Archimedes, urodził się około 287 p.n.e., zmarł około 212 p.n.e., grecki matematyk, fizyk i wynalazca, jeden z najwybitniejszych uczonych starożytnoci. Archimedes zajmował się różnymi dziedzinami nauki, m. in.: arytmetyką, geometrią, hydrostatyką, astronomią, mechaniką, optyką.


Jego prace z matematyki stanowiły fundament myśli matematycznej kilku stuleci. Archimedesa uznano za jednego z trzech, obok C. F. Gaussa i I. Newtona, największych matematyków świata. Urodził się w Syrakuzach na Sycylii, kształcił się w Aleksandrii. Podczas drugiej wojny punickiej kierował obroną Syrakuz, służąc swą wiedzą przy budowie machin obronnych. . Zachowało się wiele dzieł Archidemesa zarówno w języku greckim, jak i w przekładach arabskich. Wyróżniały się one spośród innych dzieł starożytności oryginalnością pomysłów, siłą dowodu, logiczną budową i mistrzostwem rachunku. Do cenniejszych dzieł matematycznych Archidemesa należą prace dotyczące rachunku nieskończonociowego. Ważne dla rozwoju wiedzy matematycznej były prace, w których Archidemes wprowadził pojęcie środka ciężkości, określając ten punkt dla najprostszych figur geometrycznych. Archimedes zajmował się też problemami fizyki matematycznej, m. in. problemem dźwigni i zagadnieniem równowagi ciał zanurzonych. Wprowadzając pojęcie siły. Archimedes stworzył podstawy statyki, określił zasadę dźwigni. A., szukając sposobu ustalenia zawartości czystego złota w koronie króla Hierona II (który panował w czasach A.), odkrył prawo wyporu znane jako prawo Archidemesa. Jak głosi anegdota, odkrycia tego dokonał podczas kąpieli. Wybiegł potem na ulicę Syrakuz z okrzykiem "eureka !" (znalazłem). Z dziedziny geometrii znane są m. in. takie prace A., jak: Pomiar koła. O liniach spiralnych. O kuli i walcu. Pierwsza z nich zawiera formułę na obliczanie pola koła oraz dość dokładne oszacowanie liczby p: 310/71 < p < 31/7.

W drugiej pracy Archimedes opisał krzywą, zwaną obecnie spiralą Archimedesa. Figurę tę odkrył wcześniej Konon z Samos, ale Archimedes podał definicję krzywej i dowód niektórych jej właściwości. W traktacie O kuli i walcu Archimedes udowodnił m. in.. że objętości brył geometrycznych o wspólnej osi obrotu - stożka z opisaną na nim kulą. na której z kolei opisany jest walec - mają się do siebie jak l : 2 :3. Kulę z opisanym na niej walcem i zaznaczonym stosunkiem objętości tych brył wyryto na życzenie Archimedesa na jego nagrobku. Cenne są również prace Archimedesa z dziedziny astronomii i arytmetyki. A. opisał mechanizm ruchu Słońca. Księżyca i pięciu planet wokół nieruchomej Ziemi. Zbudował podobno planetarium z hydraulicznym napędem, które wódz Rzymian Marcellus zabrał po zdobyciu Syrakuz jako jedyny łup. ,Archimedes przedstawił oryginalną metodę zapisywania bardzo wielkich liczb, rozszerzając system liczbowy Greków. Za czasów A istniały dwa systemy liczbowe, w których największą liczbą była liczba 104, zwana miriadą

Archimedes zyskał jednak u współczesnych sławę głównie dzięki wynalazkom. W czasie pobytu w Aleksandrii skonstruował urządzenie znane pod nazwą śruby Archimedesa, które służyło do nawadniania pól i do dzisiaj można je spotkać w Egipcie. Skonstruował też przenośnik ślimakowy, organy wodne i zegar wodny, machiny obronne. Udoskonalił wielokrążek, który zastosował do wodowania statku. Z tym faktem związane jest słynne powiedzenie Archimedesa:
"Dajcie mi punkt podparcia, a sam jeden poruszę z posad Ziemię"